De torenvalk, voor Christus onze Heer – Hopkins’ lofzang op de schepping
De Engelse jezuïet en dichter Gerard Manley Hopkins bezingt in The Windhover de schoonheid van een valk in vlucht – een beeld van kracht, gratie en goddelijke aanwezigheid. Guus van Hemert SJ vertaalde dit complexe en ritmische gedicht naar het Nederlands.
De Engelse jezuïet en dichter Gerard Manley Hopkins bezingt in The Windhover de schoonheid van een valk in vlucht – een beeld van kracht, gratie en goddelijke aanwezigheid. Guus van Hemert SJ vertaalde dit complexe en ritmische gedicht naar het Nederlands.
Ik trof vanmorgen morgens lieveling, kroon-
prins van daglichts koninkrijk, valk in vlek-livrei van dageraad
bij zijn rijden
Op het onder hem voortrollend vlak van stage lucht, bij zijn
schrijden.
Hoog daar, hoe hij stond, strak aan de teugel van de wimpelende
vleugel
In extase! dan weg, weg, voort in ’n zwaai.
Zo een schaatshiel volmaakt wendt bij het buigen: de gooi van
het zweven
Sloeg de wind in ’t gezicht. Mijn hart in zijn schuilhoek
Sprong óp om een vogel – de perfectie, het meesterschap van het
ding!
Brute pracht en waarde en daad, o lucht, trots, veer, hier saam-
vallend! EN het vuur dat uitbreekt van U dan, een miljard
Maal beminnelijker en gevaarlijker, o mijn ridder!
Geen wonder: klinklaar zwoegen maakt ploeg door vore
Blinkend, en blauw-grauwe sintels, ah mijn lieve,
Vallen, bezeren zich bitter, en breken open, goud-vermiljoen.
Vertaling Guus van Hemert sj
Een vertaling van The Windhover – To Christ Our Lord, Gerard Manley Hopkins sj
Gerard Manley Hopkins (1844-1889) was een Engelse dichter en jezuïet, een van de meest karakteristieke Victoriaanse schrijvers. Zijn werk werd pas in 1918 in verzamelde vorm uitgegeven, maar was van grote invloed op dichters in de 20e eeuw. Hij baseerde zijn gedichten op een persoonlijke filosofie die hij had ontwikkeld als onderdeel van zijn religieuze roeping. Zijn complexe beelden, samengestelde en archaïsche woorden en ongebruikelijke prosodie maken het vaak moeilijk om hem bij de eerste lezing te begrijpen. Manley Hopkins schreef het gedicht The Windhover in 1877.
De Nederlandse jezuïet Guus van Hemert (1927-2011) was kunstenaar, kunsthistoricus, tv- en radiomaker, columnist, schrijver en catecheet. Hij was lid van de redactie van de Nieuwe Katechismus (1966)
Dit artikel verscheen in Cardoner, het tijdschrift over ignatiaanse spiritualiteit.
